arcybiskup gnieźnieński Jan Wężyk
Uniwersał Generalny
do województwa smoleńskiego na pospolite ruszenie pewnych tamecznych Obywatelów.
Kopia z Tek Naruszewicza (Bibl. Czartoryskich nr 124, s. 139). Interpunkcja i pisownia zmieniona, skróty rozwinięte bez nawiasów kwadratowych, pogrubienia wprowadziłem dla ułatwienia lektury – Jakub Brodacki
Joannes Weżyk etc.
Ich miłościom panom urzędnikom ziemskim, grodzkim, rycerstwu szlachcie i wszystkim panom obywatelom województwa smoleńskiego, tak przy samym Smoleńsku, jako i innych zamkach do niego należących, wysługi i posesje swoje mającym, także rycerstwu rotom jazdom [jezdnym?] i pieszym w zaciągu służby będącym, moim miłościwym i łaskawym panom i braci.
[§1 – powód wydania uniwersału]
Iż za zejściem śmiercią z świata tego jego królewskiej miłości pana naszego miłościwego wszystka Ojczyzna a pogotowiu ukraina przez JKM szczęśliwie od Moskwy rekuperowana w wielkim pozostaje niebezpieczeństwie,
[§2 – przypomnienie obowiązków obywateli smoleńskich]
przeto wiedząc że waszym miłościom w tamtych krajach tą kondycją daniny dawano, aby pod czas uchowaj Boże niebezpiecznej i nagłej od nieprzyjaciela inkursji pewne obrony swoje Rzeczpospolita z waszym miłościom mieć mogła, i rozumiejąc, że w teraźniejsze czasy bezpieczeństwu Ojczyzny i swemu własnemu deesse nie zechcecie, ale i owszem ad resistendam nagłych impetów nieprzyjacielskich dla dalszej Rzeczypospolitej przysługi tak staniecie, jako się dobrym Ojczyzny synom godzi i jako się waszym miłościom kondycjom w przywilejach swoich wyrażonym są do tej obowiązani powinności,
[§3 – wezwanie do pospolitego ruszenia]
z władzy prawem i dawnym zwyczajem na mnie pod taki czas włożonej, za spólną ich miłościów panów senatorów, tak Korony Polskiej, jako i Wielkiego Księstwa Litewskiego konsultacją, ile ich miłościów na ten czas tu jest, i imieniem wszystkiej Rzeczypospolitej, waszym miłościom przez miłość Ojczyzny
napominam i proszę,
abyście dla zatrzymania w całości miejsc tamtych obfitą krwią braci swoich i swoją własną, tudzież wielkim kosztem Rzeczypospolitej od nieprzyjaciela rekuperowanych niejedną kondycją w przywilejach swych opisanym dosyć czyniąc, gospodarzom z muszkietami i innym orężem pieszemu do boju należącym w domach swych dla obrony zamku i do ćwiertnego popisu chowali, żywności w spiżarniach swych przynajmniej na pół roku mieli, ale i sami każdy z waszych miłościów gdzie który ma swoją wysługę obecnemi na zamkach będąc, okazywanie generalnego popisu odprawowali i jego miłości panu wojewodzie w Smoleńsku, jako zwierzchności prawem starodawnym obwarowanej i umocnionej, a w drugich zamkach panom kapitanom swoim powinne posłuszeństwo według artykułów wojennych oddając tak się o zatrzymanie całości bezpieczeństwa miejsc tamtych przy innych zamkowych prezydiach niż dalsze nastąpią obrony, albo pokoju wypowiedzeniem, wojska wynidą w pole, starali, jakoby z wieczną waszym miłościom sławą i w Rzeczypospolitej przysługą być mogło.
O co powtórnie upraszając dobrej się łasce i przyjaźni oddaję. Die 9 maj 1632.
===================================================================
Zainteresowanym listą obywateli, którzy zgłosili się na pospolite ruszenie do Smoleńska polecam link: http://www.gosiewski.pl/inne/Smolensk-alfabetycznie.htm
